Aktualności ze świata miłośników twórczości Tolkiena

Calendar of Imladris 2016 – Spring
Kalendarz z Imladris 2016 – Wiosna

28.03.16, 16:10, dodany przez Galadhorn

Dziś (30 marca) ostatni dzień elfickiego roku. Jutro (31 marca) zgodnie z Reformą Naszego Kalendarza będziemy świętować Nowy Rok Elfów (odpowiednik 6 Astrona w rachubie Shire’u). Mamy dla Was z tej okazji niespodziankę w PDF. Szczęśliwego Nowego Elfiego Roku, drodzy Przyjaciele Elfów.

kalendarzeCzym jest Kalendarz z Imladris? Zwany jest on też w Czerwonej Księdze Marchii Zachodniej Rachubą z Rivendell (ang. Reckoning of Rivendell). Był to prawdopodobnie jedyny znany Hobbitom kalendarz elficki (choć Dodatek D do Władcy Pierścieni wzmiankuje istnienie innych elfickich kalendarzy. Można się domyślać, że swoją rachubę dni miały Elfy z Lothlorien i z Szarych Przystani. O rachubach z Valinoru znajdziemy pewne informacje w pismach zebranych w The History of Middle-earth).

This is our Calendar of Imladris for Spring 2016!
Oto nasz Kalendarz Imladris na Wiosnę 2016!

Przeczytaj resztę wpisu »

Brak komentarzyKategorie wpisu: Kalendarium Śródziemia, Pliki do ściągnięcia

Dzień Czytania Tolkiena 2016 [Aktualizacja]

12.03.16, 11:45, dodany przez Lord Ya

Już za miesiąc, 25 marca 2016, obchodzić będziemy kolejny Dzień Czytania Tolkiena (Tolkien Reading Day). Obchodzony jest od 2003 roku na pamiątkę klęski Saurona i upadku Barad-dȗr 25 marca 3019 T.E. (lub jak niektórzy sądzą, jest tolkienowską odpowiedzią na joyce’owski Bloomsday 16 czerwca). W tym roku hasło przyświecające wydarzeniu to życie, śmierć i nieśmiertelność. Dlaczego taki temat? Sto lat temu, w 1916 rozegrała się Bitwa pod Sommą, która ostatecznie pochłonęła ponad milion ofiar. J.R.R. Tolkien walczył w tej bitwie. Jemu udało się przeżyć, ale zginął jego przyjaciel Rob Gilson. Jeszcze w tym samym roku śmierć spotkała innego przyjaciela, G.B. Smitha. Koszmary wojny niewątpliwie wpłynęły na Tolkienowskie spojrzenie na życie i śmierć, i na ich kształt w Śródziemiu.

Podobnie jak rok temu chcielibyśmy pomóc Wam znaleźć miejsca, gdzie w Waszej okolicy miłośnicy twórczości Profesora zbiorą się, by wspólnie czytać jego dzieła. Dlatego zaczniemy przeszukiwać odmęty Internetu by znaleźć jak najwięcej miast i miasteczek, a w nich bibliotek, domów kultury, klubów, pubów i innych miejsc gdzie zorganizowane zostaną obchody Dnia Czytania Tolkiena 2016. W tym roku niefortunnie Dzień Czytania Tolkiena zbiegł się z Wielkanocą, wypada dokładnie w Wieki Piątek, co potencjalnie może utrudnić organizowanie wspólnego czytania, ale wierzymy, że coś będzie organizowane – jak nie samego 25 marca, to nieodległym czasie. Wszystkie znalezione imprezy dodamy do tego wpisu (a sam wpis będziemy co jakiś czas przypominać). I serdecznie zachęcamy do pomocy w zbieraniu informacji – jeżeli wiecie, że w Waszej okolicy coś się będzie dziać, albo sami coś organizujecie, dajcie znać w komentarzach.

Uwaga: 25 marca przeminął, ale sporo imprez zaplanowano na późniejsze terminy i ciągle aktualizujemy listę.

15 KomentarzyKategorie wpisu: Fandom tolkienowski, Kalendarium Śródziemia, Tolkienowski internet, Utwory Tolkiena, Wydarzenia

Shire Calendar 2016 (Part Two)

29.02.16, 15:20, dodany przez Galadhorn

shire_calendar_2

Druga karta naszego kultowego kalendarza

Zbliża się drugi kwartał roku. Czas na drugą kartę naszego Kalendarza Shire’u na rok 2016 (1393), w którym daty gregoriańskie przeliczone są na daty Shire’u zgodnie z Reformą Naszego Kalendarza! Sam układ kalendarza zaczerpnęliśmy z publikacji Steve’a Pillingera z lat 1981, 1982, o którym przeczytacie na Tolkien Gateway (link).

Kalendarz z ilustracją Galadhorna („Płaska Arda”) możecie ściągnąć w formacie PDF. Zwróćcie uwagę na zastosowanie elfickiego pisma Tengwar zgodnie z metodą zapisu dla Wspólnej Mowy (a tym samym z tengwarowymi cyframi w systemie dziesiątkowym). Klucz do odczytania cyfr znajdziecie w pliku:

Ściągnij Shire Calendar IV-VI 2016 (pdf)

Wcześniejszą kartę (styczeń-marzec 2016) znajdziecie tutaj:

Ściągnij Shire Calendar I-III 2016 (pdf)

In Westron (English): We are approaching the second quarter of the year. It is time for a second card of our Shire Calendar 2016 (1393 S.R.) in which the Gregorian dates are translated into the dates of the Shire Reckoning according to the Reform of Our Calendar. Our calendar’s order is borrowed from the publication of Steve Pillinger from 1981 to 1982 about which you can read on Tolkien Gateway (link).

The Calendar with an illustration by Galadhorn („Flat Arda”) can be downloaded in PDF format. Note the use of the Elvish letters and numerals (in the decimal system) according to Tengwar mode for Westron (English). Key for the numbers can be found in the file:

Download Shire Calendar IV-VI 2016 (pdf)

Previous months can be downloaded here:

Download Shire Calendar I-III 2016 (pdf)

1 komentarzKategorie wpisu: In Westron (English), Kalendarium Śródziemia, Pliki do ściągnięcia

Shire Calendar 2016
Nasz prezent na Nowy Rok!

01.01.16, 18:26, dodany przez Galadhorn

IMG_20160101_231842Specjalnie na Nowy Rok prezentujemy Wam Kalendarz Shire’u na 1. kwartał 2016 (1393), w którym daty gregoriańskie przeliczone są na daty Shire’u zgodnie z Reformą Naszego Kalendarza! Sam układ kalendarza zaczerpnęliśmy z publikacji Steve’a Pillingera z lat 1981, 1982, o którym przeczytacie na Tolkien Gateway (link).

Kalendarz z ilustracją Galadhorna możecie ściągnąć w formacie PDF. Zwróćcie uwagę na zastosowanie elfickiego pisma Tengwar zgodnie z metodą zapisu dla Wspólnej Mowy (a tym samym z tengwarowymi cyframi w systemie dziesiątkowym).

Download/Ściągnij „Shire Calendar 2016” (pdf)

3 KomentarzyKategorie wpisu: Kalendarium Śródziemia, Pliki do ściągnięcia

Śniąc o Drzewie… Śniąc o Życiu…

03.04.15, 08:54, dodany przez Galadhorn

Nasza dobra tolkienowska Znajoma, Arganthe, napisała na Facebooku swoisty przewodnik po tekstach, które w związku z Wielkim Piątkiem i świętem Zmartwychwstania Jezusa mogą zainteresować niejednego tolkienistę. Jej komentarz pojawił się w związku z krótkim ale bardzo pięknym wpisem na blogu Lómendila (Undómë ar tindómë: „Marzenia o zmartwychwstaniu”). Arganthe pisze: «O pogańskiej nadziei zmartwychwstania i chrześcijaństwie jako odpowiedzi na nią uderzająco pisze Tolkien w eseju o Beowulfie. I jest o tym cały Dream of the Rood, mający wiele wspólnych elementów z De incarnatione Verbi Atanazjusza z Aleksandrii, podstawowego tekstu dla teorii odkupienia Christus Victor. Esej Tolkiena jest w polskim wydaniu Potworów i krytyków Prószyńskiego i S-ki (od strony 30), Dream of the Rood przetłumaczyła dla Simbelmynë Adaneth (prezentujemy go poniżej), a O wcieleniu Słowa wg polskiej Wikipedii ukazało się w przekładzie Michała Wojciechowskiego». I korzystając z okazji…

Dobrych, przepełnionych Nadzieją,
dni Triduum Paschalnego

życzy Redakcja

Oto tekst, który zaprezentowaliśmy Wam już w roku 2012:

W związku przeżywanym przez chrześcijan Triduum Paschalnym zapraszamy Was do lektury poematu anglosaskiego (staroangielskiego) pt. Sen o Drzewie anonima z VIII w. w mistrzowskim tłumaczeniu Joanny „Adaneth” Drzewowskiej. Utwór pojawił się w Simbelmynë nr 20 z lata 2004 r. Poemat ilustrujemy rysunkami Krzyża z Ruthwell (patrz Wikipedia), runicznego zabytku, na którym znalazł się fragment Snu o Drzewie oraz reprodukcją anglosaskiego rękopisu, który zawiera poemat (obie fotografie lepiej widoczne po kliknięciu). J.R.R. Tolkien w latach 30. wygłosił wiele wykładów na temat tego chrześcijańskiego dzieła napisanego w ukochanej przez Profesora staroangielszczyznie (patrz Scull, Hammond The J.R.R. Tolkien Companion and Guide, I 154, 167, 175).

Prezentacja Krzyża z Ruthwell

Słuchaj! o śnie opowiem śnionym o północy
gdy ci, co mowę znają zlegli na spoczynek.
Drzewo we śnie widziałem, Drzewo w światło spowite,
wysoko wzrastało wspaniałe Drzewo.
Złotem i klejnotami zakryte w całości,
pięć kamieni drogich w poprzecznej belce tkwiło.
I widziałem przy nim wszystkich Pańskich aniołów
pięknych wieczną pięknością. Nie przybyli
by czcić narzędzie śmierci należnej przestępcy.
Drzewo Zwycięstwa ujrzały duchy niebieskie, a z nimi
ludzie śmiertelni tej ziemi i stworzenie całe.
I ja, choć grzechu winny i grzechem zraniony
widziałem Drzewo Chwały chlubne, radością lśniące,
Drzewo Króla mocnego klejnotami strojne.

Lecz ślady walki zaciętej przez złoto świecące ujrzałem,
krew ran bitewnych po prawej stronie Drzewa
w lęku wielkim, żalem przeniknięty patrzyłem, męstwo Drzewa podziwiając.
A ono w oczach moich odmieniać się jęło,
to krwi wilgocią mokre, to wielkimi skarby
strojne znowu na chwilę, to znowu zranione.
I przemówiło do mnie Drzewo Uleczenia. Pamiętam to dobrze,
choć czas długi minął. Tak mówiło Drzewo:

Przeczytaj resztę wpisu »

2 KomentarzyKategorie wpisu: Biografia Tolkiena, Kalendarium Śródziemia

Dziś w Śródziemiu: Erukyermë (1-22 lutego?)

20.02.15, 09:30, dodany przez Galadhorn

W Niedokończonych opowieściach, w tekście „Opisanie Wyspy Númenóru” (z ok. 1965 r.) czytamy:

W pobliżu środka wyspy [Númenóru] wypiętrzała się wysoka góra zwana Meneltarma (Kolumna Niebios), miejsce oddawania czci Eru Ilúvatarowi. (…) Każdego roku na szczycie król tylko trzykrotnie przemawiał: witając nowy rok w Erukyermë [niektórzy odczytują Eruhyermë] w pierwszych dniach wiosny, zanosząc modły do Eru Ilúvatara w Erulaitalë w połowie lata i czyniąc dziękczynienie w Eruhantalë z końcem jesieni.

meneltarmaBadacze tolkienowscy różnie lokują w kalendarzu wiosenne święto Erukyermë ‚Modlitwę [do] Jedynego’. Leonid Korablew mówi tu o równonocy wiosennej (21 marca), inni wskazują na przełom naszego lutego i marca (prawdziwe przedwiośnie). Kto wie jednak, czy Tolkien nie miał na myśli pierwszych dni naszego lutego (patrz nasz artykuł „Kiedy zaczyna się wiosna?”) Kiedyś na forum Elendilich zaproponowałem datę 22 lutego (= 21 Coirë, czyli mniej więcej środek elfickiego ‚przedwiośnia’; patrz Dodatek D do Władcy Pierścieni i wpis na forum Elendilich) – dziś bardziej optuję za pierwszymi dniami lutego. Czy to zatem teraz? Właśnie spłynęły śniegi, zrobiło się cieplej…

Co działo się w dniu Erukyermë w Númenórze? Król wchodził tego dnia pieszo na szczyt Meneltarmy, a za nim postępował tłum ludzi ubranych na biało i przybranych girlandami. Wszyscy zachowywali święte milczenie. Nad zebranymi polatywali Świadkowie Manwego, trzy orły, które były jedynymi mieszkańcami sanktuarium Jedynego Boga w Númenórze. Tuż po Erukyermë w roku 883 Drugiej Ery król Tar-Meneldur, szósty władca Númenóru, oddał swoje Berło synowi, Aldarionowi. Ponieważ Erukyermë pokrywało się z Nowym Rokiem w Númenórze, domyślamy się, że istniał tam odrębny kalendarz religijny, który nie pokrywał się z oficjalnym kalendarzem państwowym. Wiemy bowiem, że Edainowie z Zachodu rozpoczynali każdy rok w dniu przesilenia zimowego.

Źródło grafiki: Ennorath

Brak komentarzyKategorie wpisu: Kalendarium Śródziemia

123. Urodziny Tolkiena!

04.01.15, 17:07, dodany przez Galadhorn

Wczoraj obchodziliśmy 123. urodziny J.R.R. Tolkiena i wspólnie z miłośnikami Władcy Pierścieni na całym świecie o 21.00 lokalnego czasu wznieśliśmy toast „Za Profesora!”. O zwyczaju toastu pisaliśmy tutaj, a tutaj pisaliśmy o Bloemfontain w Afryce Południowej, gdzie urodził się J.R.R.T.

W katowickiej gospodzie „Rudy Goblin” udało się nam zaprosić wielką liczbę słuchaczy (w pewnym momencie było ich około 50) i od godz. 17.00 można było posłuchać wykładu Galadhorna o języku sindarińskim, od 18.00 trwał panel dyskusyjny o historii polskiego fandomu tolkienowskiego, do którego spontaniczne dołączyli członkowie Śląskiego Klubu Fantastyki, Ela Gepfert, Małgorzata Pudlik, Tomek Gubała i Rysiek Derdziński. Była prezentacja polskich fanzinów i czasopism tolkienowskich, było wiele anegdot z początków ruchu tolkienowskiego w Polsce (lata 80. XX w.), były też informacje o nowych inicjatywach tolkienowskich: o planowanych na kwiecień b.r. dwóch wydarzeniach – konferencji i wystawie tolkienowskiej w Bibliotece Śląskiej oraz o Literackiej Podróży do Anglii Śladami Tolkiena (o której szeroko piszemy tutaj. SĄ JESZCZE WOLNE MIEJSCA!).

Potem zagrał dla nas zespół Othalan, który specjalnie na ten dzień i ku chwale Mistrza Tolkiena, utworzył kwartet tolkienowski i ze sceny „Rudego Goblina” popłynęła muzyka tolkienowska oraz utwory starobretońskie.

A o 21.00 krzyknęliśmy „Za Profesora!” i wypiliśmy toast, czym kto mógł i miał. Dziękujemy wszystkim miłośnikom Tolkiena, którzy do Katowic przybyli niekiedy z drugiej części Polski!

3 KomentarzyKategorie wpisu: Fandom tolkienowski, Kalendarium Śródziemia

Imieniny Profesora Tolkiena

27.12.14, 00:01, dodany przez Galadhorn


Wiadomość pochodzi z 27 grudnia 2007 r.

Dziś John R. R. Tolkien obchodzi swoje imieniny. Zobaczmy co w tej sprawie napisał w liście nr 309 (z 2 stycznia 1969 r.; tłumaczenie moje):

A teraz, mój drogi, coś o moim imieniu. Brzmi ono Jan [ang. John]: imię często używane i ukochane przez chrześcijan, a ponieważ urodziłem się w oktawę św. Jana Ewangelisty [3 stycznia 1892 r.], przybrałem go sobie za świętego patrona – choć ani mój ojciec, ani na ten czas moja matka, nie pomyśleli by sobie o niczym tak bardzo „rzymskim” jak nadawanie dziecku imienia z powodu jakiegoś świętego. Nazwano mnie Jan, bo zwyczajem naszej rodziny najstarszy syn najstarszego syna powinien nosić takie właśnie imię. Mój ojciec miał na imię Artur, i był najstarszym z drugiej rodziny mojego dziadka Jana. Ale jego starszy brat przyrodni Jan zmarł pozostawiając trzy córki. Zatem to ja musiałem zostać Janem.

I trochę o samym św. Janie Ewangeliście:

jan_lindisfarneŚw. Jan, Apostoł, Ewangelista (+ ok. 100). Prorok, teolog, mistyk. Był synem Zebedeusza i Salome, młodszym bratem Jakuba Starszego (Mt 4,21). Pracował jako rybak. Uczeń Jana Chrzciciela. Razem ze św. Andrzejem poszedł za Jezusem (J 1,38-40). Był jego umiłowanym uczniem. Ewangelia odnotowuje obecność Jana podczas Przemienienia na Górze Tabor (Mk 9,2), przy wskrzeszeniu córki Jaira (Mk 5,37) oraz w czasie aresztowania Jezusa w Ogrodzie Oliwnym (Mk 14,33). Podczas Ostatniej Wieczerzy spoczął na piersi Zbawiciela. Chrystus z krzyża powierza mu swoją Matkę, a Jej Jana jako przybranego syna (J 19,26-27). Po zmartwychwstaniu przybywa razem ze św. Piotrem do grobu, gdzie „ujrzał i uwierzył” (J 20, 8), że Chrystus żyje. Był z Piotrem podczas cudownego uzdrowienia paralityka przy Złotej Bramie (Dz 4,13). Przebywał przez wiele lat w Jerozolimie (Gal 2,9), potem w Samarii (?), następnie w Efezie. W tym mieście miał się opiekować Najświętszą Panną Maryją aż do jej „Zaśnięcia”. W Efezie napisał Ewangelię i trzy listy apostolskie. Przez cesarza Domicjana został zesłany na wyspę Patmos, tam napisał Apokalipsę. Za panowania Nerwy powrócił do Efezu. Tutaj, jako jedyny z apostołów, zmarł śmiercią naturalną. Patron Albanii, Azji Mniejszej; aptekarzy bednarzy, dziewic, zawodów związanych z pisaniem i przepisywaniem: introligatorów, kopistów, kreślarzy, biografów, papierników, pisarzy; oraz owczarzy, płatnerzy, skrybów, ślusarzy, teologów, uprawiających winorośl, wdów. Jemu poświęcona jest katedra papieży – bazylika Zbawiciela na Lateranie, „matka wszystkich kościołów”.

Przeczytaj resztę wpisu »

8 KomentarzyKategorie wpisu: Biografia Tolkiena, Kalendarium Śródziemia

Wesołych Świąt!

24.12.14, 13:30, dodany przez Galadhorn

Taki nasz bardziej wyczerpujący komentarz do Świąt Bożego Narodzenia i do święta Yule znajdziecie tutaj.

A my wszystkim naszym Czytelnikom i Gościom składamy życzenia dobrych, pełnych radości i wzajemnej życzliwości Świąt Narodzenia Pańskiego. Znajdźcie pod choinkami i w skarpetach swoje wymarzone prezenty – oby wśród nich były też te tolkienowskie! W nadchodzącym Nowym Roku niech Was otacza miłość, niech nie gaśnie w Waszych sercach nadzieja i wiara.

2 KomentarzyKategorie wpisu: Kalendarium Śródziemia

Tolkienowska mitologia bożonarodzeniowa

24.12.14, 13:12, dodany przez Galadhorn

I oto mamy dziś wieczorem Wigilię, potem Pasterkę, a w końcu dwa dni Bożego Narodzenia. Pokrywają się te dni z hobbickim Yule ‚Gody’ (Pierwsze Gody to nasz 24 grudnia, a Drugie Gody, będące jednocześnie Nowym Rokiem to nasz 25 grudnia).

W pełnym angielskim wydaniu Letters from Father Christmas, w liście z roku 1930, dowiadujemy się, że Father Christmas, czyli nasz „Święty Mikołaj”, miał ojca oraz brata! Wyjaśnia się też, jak się ma angielski (anglikański/protestancki w swojej genezie) Father Christmas ‚Duch Świąt Bożego Narodzenia’ do postaci katolickiego i prawosławnego św. Mikołaja, biskupa Miry, który ma swoje wspomnienie 6 grudnia.

»(…) jest jeszcze wiele rzeczy, o których chciałbym opowiedzieć – o moim zielonym bracie i o moim ojcu, starym Grandfather Yule, i dlaczego obu nas nazywano Mikołajami na pamiątkę tego Świętego (którego dniem jest 6 grudnia), który w tajemnicy rozdawał prezenty, wrzucając czasem sakiewki z pieniędzmi przez okno…«

Widzimy zatem, że Father Christmas to ‚Ojciec Bożego Narodzenia’ czyli personifikacja albo może duch opiekuńczy chrześcijańskich świąt (dlatego twierdzi on w listach, że ma tyle lat, ile minęło od narodzin Jezusa w Betlejem), jego ojcem był Grandfather Yule, czyli duch pogańskich świąt przesilenia zimowego (być może taki Father Yule „przychodził” do hobbickich dzieci w noworoczny dzień Drugich Godów?).

Widzimy też, że choć ta istota nie jest Świętym Mikołajem, to tak właśnie niektórzy ludzie nazywają Ojca Bożego Narodzenia, choć mieszka on na Biegunie Północnym i ma rydwan zaprzężony w renifery, a nie ma związków z Mirą w Azji Mniejszej.

Nie wiemy natomiast, kim jest Zielony Brat wspomniany w liście… Może Wy macie jakiś pomysł?

3 KomentarzyKategorie wpisu: Kalendarium Śródziemia, Utwory Tolkiena

← Późniejsze wpisy · Wcześniejsze wpisy →